Không gian hạn chế (KGHC) là một thuật ngữ thường xuất hiện trong lĩnh vực an toàn lao động và quản lý rủi ro, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp như xây dựng, hóa chất, dầu khí, và sản xuất. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các khái niệm cơ bản về không gian hạn chế, các nguy cơ và rủi ro liên quan, cũng như cách làm việc an toàn và xử lý tình huống khi gặp sự cố trong không gian hạn chế.
1. Không gian hạn chế là gì?
KGHC (confined space) là không gian có các đặc điểm:
Có kích thước hẹp, chật chội
Có các lối ra vào bị giới hạn
Không được thiết kế để làm nơi làm việc thường xuyên cho con người
Tiềm ẩn các nguy cơ như ngạt khí, ngộ độc khí, mắc kẹt, sụt lún...
2. Các mối nguy và rủi ro liên quan đến KGHC
Các mối nguy và rủi ro trong KGHC có thể bao gồm:
Thiếu không khí, thiếu oxy dẫn đến ngạt khí (tự nhiên hoặc do quá trình làm việc tạo ra)
Tăng nồng độ khí độc, hơi độc, gây ngộ độc khí
Nguy cơ nổ, cháy
Sự sụp đổ của vật liệu hoặc cấu trúc xung quanh
Mắc kẹt hoặc sụt lún
Nguy hiểm từ các thiết bị, máy móc trong không gian hạn chế (điện giật, tiếng ồn...)
3. Một số ví dụ về KGHC trong thực tế
Các ví dụ về không gian hạn chế bao gồm nhưng không giới hạn:
Hố cống, ống hoặc cống thoát nước
Bể chứa các loại (nước, hóa chất, xăng dầu, bể ngâm ủ sản phẩm...)
Kho chứa hàng hóa có không gian hẹp
4. Phương pháp làm việc an toàn với KGHC
Để làm việc an toàn trong không gian hạn chế, các biện pháp sau đây cần được thực hiện:
Đánh giá rủi ro: Nhận diện mối nguy và đánh giá các rủi ro có thể tồn tại trong không gian hạn chế và lập kế hoạch để giảm thiểu rủi ro này với các biện pháp an toàn phù hợp.
Đào tạo và thông tin: Đảm bảo người làm việc liên quan đến KGHC được cung cấp kiến thức và thông tin về các rủi ro, biện pháp làm việc với không gian hạn chế, bao gồm cách sử dụng thiết bị bảo hộ cá nhân và quy trình làm việc an toàn.
Kiểm tra và kiểm soát KGHC: Đảm bảo không gian hạn chế được kiểm tra và kiểm soát trước và trong khi con người tiến hành làm việc bên trong. Điều này bao gồm việc kiểm tra không khí, dưỡng khí Oxy, khí độc, khí cháy, đảm bảo thông thoáng và loại bỏ các chất gây nguy hiểm, việc kiểm tra cần có sự hỗ trợ bởi các thiết bị đo tin cậy.
Sử dụng thiết bị bảo hộ: Đảm bảo người làm việc sử dụng đầy đủ và đúng cách các thiết bị bảo hộ cá nhân được xác định như mặt nạ phòng độc, mặt nạ dưỡng khí, áo phản quang, găng tay, dây an toàn, và giày bảo hộ...
Giám sát và giảm thời gian làm việc: Bố trí người theo dõi và giám sát bên ngoài KGHC, theo dõi thời gian làm việc trong không gian hạn chế và giảm thiểu thời gian làm việc khi cần thiết.
Lên kế hoạch ứng cứu: Nhận diện các nguy cơ sự cố và tai nạn có thể xẩy ra và lên kế hoạch và quy trình ứng cứu an toàn trước khi tiến hành công việc trong KGHC
5. Ứng cứu tình huống khẩn cấp
Trong trường hợp xẩy ra sự cố trong không gian hạn chế, quy trình ứng cứu an toàn cần được thực hiện ngay lập tức. Điều này bao gồm việc đưa người bị nạn ra khỏi KGHC, cung cấp sự chăm sóc y tế cần thiết, và hạn chế tối đa sự thiệt hại gia tăng.
Các bước quan trọng sau đây cần được đưa vào quy trình ứng cứu:
Báo động và thông báo sự cố khẩn cấp
Đưa người bị nạn ra khỏi không gian hạn chế bằng các phương tiện hoặc thiết bị điều khiển từ bên ngoài KGHC hoặc có thể phải vào bên trong KGHC để đưa người bị nạn ra ngoài. Đối với việc vào ứng cứu người bị nạn trong KGHC cần tính toán kỹ lưỡng rủi ro có thể xẩy ra và áp dụng các biện và và thiết bị an toàn thích hợp.
Cung cấp sự chăm sóc y tế ban đầu một cách nhanh chóng trước khi có sự hỗ trợ của lực lượng chuyên nghiệp.
Kết luận
Không gian hạn chế là một môi trường lao động tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Để đảm bảo an toàn cho mọi người làm việc trong những điều kiện này, việc tuân thủ các quy tắc an toàn và cung cấp kiến thức phù hợp là rất quan trọng. Hãy luôn đặt an toàn lên hàng đầu và đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh khi làm việc với không gian hạn chế.
By: Nguyen Nhu Y